Türk'ü anlamak için malum olan birçok vasıtaların birincilerinden sayılan tarihten, hatta Türk'ün kendisinden ve lisanından ve eş'arından, adatından ve asarından ziyade bence Atalar sözü hepsine tercih olunur. Bugün birçok şahitlerin, tahkik vesilelerinin teyidine mazhar olmadan mücerret kitaba yazılan tarihe o kadar itibar olunmuyor. Çünkü bir hayli sebepler ilcasıyla tarih tahrif ediliyor. Tarihe asılsız sözler yazılıyor. Atalar sözü; zaman zaman istimalden sakıt olan kelimeler ve tabirler değişse bile müfat ve mazmunu cihetinden tahrif kabul etmeyen mübarek naslardır. Çünkü hepsi tevatürle asırlardan beri atalarımızdan bizlere naklolunmuşlardır. Evet, Ahmet Vefik paşanın (Atalar sözü) kitabında ve hemen onun aynı ve biraz eksiği olarak Şinasi'nin ve diğerlerinin neşrettiği bu kabil eserlerde ataların söylemediği, yani senelerce birçok Türklerin ağzında çalkanmayıp belki herhangi bir adamın uydurduğu sözler de vardır. Bunlar yine Türkün sözüdür. Fakat hakkında ümmetin icmaı olmadığı cihetle Atalar sözü değildir. Atalar sözünü teyit edecek başka vesileler vardır. Atalar sözü ile meşgul olanlar onları pekâlâ ayıklayabilirler. Vesilelerin birincisi eski nüshalardır. Şu istinsah ve şerh ve izah eylediğim (Atalar sözü) kitabı gibi ki Fatih kütüphanesinde tıptan, Türkçe ve eskiden yazılmış, Mevlana Şemsettin namındaki tıp âliminin yazdığı (Teshil) kitabının sonuna kadim sülüs hattı ile ve eski imla ile harekeli olarak yazılmıştır. Kitabın numarası (3443) tür. Zannıma göre bizde en eski yazılan Atalar sözü kitabıdır. Onun için bu kitap, hadis ilminin Buhari'si gibi pek kıymetlidir ve en doğrudur. Telif tarihi hicri 885 senesi, istinsah tarihi de tahminen yine o asır içindedir. Bu kitap (Dede Korkut) kitabından da eskidir…

---